Prezydent RP
Określenie terminu prezydent wywodzi się z łaciny i pochodzi od słowa "praesidens", czyli po polsku "przewodniczący". Prezydent jest kolegialnym (jednoosobowym) organem, sprawującym władzę wykonawczą. Stoi na czele państwa oraz gwarantuje realizację nieprzerwanego procesu istnienia władzy państwowej.
W naszym kraju urząd prezydenta został ustanowiony w 1921 roku. Stanowisko to objął wtedy Gabriel Narutowicz. Na kartach historii zapisał się jako jedyny, zgładzony prezydent Polski. Od końca 2005 roku prezydentem jest Lech Kaczyński.
Prezydent jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może ubiegać się tylko jeden raz o ponowny wybór na to stanowisko. Kandydaci na to stanowisko muszą spełniać szereg wymagań:
- posiadanie polskiego obywatelstwa
- ukończony trzydziesty piąty rok życia (najpóźniej w dniu wyborów)
- pod kandydaturą danego pretendenta do fotela prezydenckiego musi podpisać się grupa przynajmniej stu tysięcy obywateli, którzy posiadają czynne i bierne prawo wyborcze do Sejmu.
Wybory na urząd prezydenta są: bezpośrednie, powszechne, równe oraz przeprowadzane w tajnym głosowaniu. Aby rozstrzygnięcie zapadło w pierwszej turze jednego z kandydatów musi poprzeć połowa głosujących. W przypadku gdy tak się nie stanie zwoływana jest automatycznie druga tura do której przechodzi dwóch kandydatów z największą liczbą głosów uzyskanych w pierwszej turze. W decydującej rozgrywce wygrywa ten, który uzyska więcej głosów.
Kompetencje prezydenta bardzo dokładnie precyzuje Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku, choć niektóre z nich są typowe dla tego urzędu również w wielu innych państwach. Na świecie funkcjonuje równolegle kilka sposobów na sprawowanie władzy przez prezydenta. Dla republik parlamentarnych tj. Niemcy oraz Włochy prezydent realizuje wyłącznie funkcję wyłącznie reprezentacyjną. Silna pozycja głowy państwa i stosunkowo duży zakres kompetencji są natomiast charakterystyczne dla takich państw jak: Stany Zjednoczone, Francja lub Białoruś.
Prezydent naszego kraju obejmuje urząd, w momencie, w którym Sąd Najwyższy uzna ważność wyników wyborów oraz gdy wybrany złoży uroczystą przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym.
Prezydent jest odpowiedzialny za reprezentowanie narodu na arenie międzynarodowej. Kieruje polityką zagraniczną, zawiera traktaty międzynarodowe. Niektóre umowy do ratyfikacji wymagają jego zgody. Przyjmuje tzw. listy uwierzytelniające oraz odwołujące pracowników dyplomatycznych obcych państw a także organizacji międzynarodowych. Powołuje jak również odwołuje przedstawicieli polskiej dyplomacji w obcych państwach oraz osoby pracujące przy organizacjach międzynarodowych. Część wyżej wymienionych uprawnień wymaga jednak kontrasygnaty premiera. Pełni funkcję zwierzchnika sił zbrojnych. Powołuje Szefa Sztabu Generalnego a także wszystkich wojskowych dowódców. Prezydent ma prawo wprowadzić: całkowitą bądź też częściową mobilizację wojska w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa państwa, stan wojenny lub stan wyjątkowy na czas przewidziany w uchwalonej specjalnie, w tym celu ustawie. Nadzoruje na bieżąco prawidłowość sprawowania władzy przez Radę Ministrów. Posiada możliwość zwoływania Rady Gabinetowej, czyli obrad rządu, którym przewodzi prezydent. Nadaje obywatelstwo oraz może wyrazić zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa naszego kraju. Wedle uznania ma prawo do przyznawania odznaczeń państwowych, tytułów honorowych oraz naukowych jak również korzystanie z przywileju prawa łaski za wyjątkiem osób skazanych wyrokiem Trybunału Stanu.
Powołuje członków wchodzących w skład Rady Polityki Pieniężnej, Rady Bezpieczeństwa Narodowego oraz trzech członków do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Zarządza on przeprowadzenie wyborów do obu izb parlamentu (Sejmu oraz Senatu) jak też zwołuje pierwsze posiedzenie po wyborach obu Izb.
Jednym z najistotniejszych uprawnień prezydenta jest bez wątpienia inicjatywa ustawodawcza, jak również prawo do ustanawiania zarządzeń oraz rozporządzeń. Znaczące narzędzie w ręku głowy państwa stanowi "weto". Umożliwia ono odmowę podpisania pod ustawą i skierowania jej do ponownego opracowania a także możliwość jej odrzucenia. Desygnuje kandydata do stworzenie rządu, powołuje premiera oraz ma możliwość odwołania ze stanowiska ministra, w stosunku do którego Sejm wyraził tzw. votum nieufności. Ma prawo włożyć wniosek do Sejmu w sprawie postawienia przed obliczem Trybunału Stanu każdego z członków Rady Ministrów.
Głowa państwa bardzo często jest najwyższym organem w państwie a także posiada szerokie kompetencje. To bardzo eksponowane stanowisko wiąże się z ogromną odpowiedzialnością za losy narodu i państwa. Osoba je zajmująca ma obowiązek godnie reprezentować swój kraj na arenie międzynarodowej. Nie wolno zapominać o tym, że ma on prawo do błędów. Ponosi odpowiedzialność moralną przed Bogiem, historią i narodem. Odpowiedzialność prawna w Polsce prezydent ponosi wyłącznie w przypadku ciężkiej zdrady stanu.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |